De Vrijstaat | Lezing Lisa Doeland

Apocalypsofie | Lezing van Lisa Doeland bij Witte Rook

Op vrijdag 26 september om 15.00 uur geeft filosoof Lisa Doeland een lezing tijdens de tentoonstelling De Vrijstaat – land van 49m².

Lisa Doeland onderzocht voor haar promotie hoe we omgaan met afval; wat leert onze omgang met de troep die we achterlaten ons over onszelf? Terwijl de klimaatcrisis in volle gang is sussen we ons geweten met het idee dat alles circulair kan zijn en ons afval een waardevolle grondstof. Maar hoe je het ook wendt of keert: afval komt altijd weer ergens bovendrijven. Ze verwerkte haar proefschrift tot het boek ‘Apocalypsofie: over recycling, groene groei en andere gevaarlijke fantasieën’ (2024).

In de lezing gaat Lisa dieper in op het gegeven ‘niemandsland’ waarbij een gebied geen eigenaar heeft en daardoor van iedereen is, en ook door iedereen gebruikt kan worden. Over de hele wereld waren zulke plekken te vinden zoals bijvoorbeeld van de Sami in Scandinavië, Indianen in beide Amerika’s tot aan de ‘gemene grond’ in onze eigen land. Ogenschijnlijk leken ze een beetje te verslonzen in hun natuurlijke staat van zijn. Het vroege kapitalisme maakte hier een rigoureus einde aan door het onteigenen van deze gronden en vervolgens toe te eigenen wat werd gelegitimeerd door het argument dat de oorspronkelijke bevolking niet cultiveert, niet produceert en dus geen waarde toevoegt. Alleen laat de veelzijdigheid van waarde zich niet vangen in de krappe aanduiding van bezit, en hoe verkeerd gebruik van dit ‘wasteland’ leidt tot ‘wasted land’ voor alle levensvormen.

Lisa Doeland is onder andere werkzaam bij de Radboud Universiteit Nijmegen en de Universiteit van Amsterdam. Ze geeft regelmatig lezingen en schrijft onder meer columns voor NRC.

De Vrijstaat – land van 49m² — De tentoonstelling De Vrijstaat - land van 49m² toont het werk van elf kunstenaars die in hun werk laten zien hoe vrijheid zich verhoudt tot ruimte, regels en ecologie.