Er zit iets moois in arbeid en tijd, Isamo Thissen

Omdat er één keer in de twee jaar geselecteerd wordt voor de Van Gogh Artist in Residence duurde het minstens nog een jaar voordat kunstenaar Isamo Thissen naar Zundert trok. Haar aanvankelijke plan veranderde nog meerdere keren voordat ze voor een maand in de kosterswoning trok. Vincent van Gogh is zonder twijfel een goede schilder, maar ze had een beetje moeite met het Vincent thema vanwege de commercie, en wilde niet de zoveelste persoon zijn die de zonnebloemen schildert. De natuur werd haar startpunt door het bezoeken van de vijf mooie natuurgebieden vanuit het idee om te gaan werken met de foto’s die ze daar maakte.

Ik ben van mijn eigen werkwijze uitgegaan en daarbinnen heb ik naar een thema gezocht. Zo viel het me op dat al zijn schilderijen een titel hebben die letterlijk beschrijft wat er op het werk te zien is. Dat zijn ook vaak de titels die hij heeft beschreven in zijn brieven aan zijn broer Theo. De titels laten weinig aan de verbeelding over, dus mijn plan was om de titel te gebruiken en daar een interpretatie op te geven. Daarvoor heb ik de foto’s gebruikt die ik hier heb gemaakt – ik ben veel gaan wandelen en fietsen – en ik heb ook foto’s meegenomen. En toen ging het hard. Het is fijn mijn eigen thematiek los te laten. Natuurlijk zit er altijd wel wat van mezelf erin, maar het werk zou niet ontstaan zijn als ik hier niet was.

Er zijn hier veel boeken en daar zit ook een boek bij met een lijst waarop al zijn werken chronologisch staan, met titel. Zo kan ik ook de invloeden op zijn werk zien, en hoe hij steeds ruwer en losser gaat werken. Ik heb titels gekozen waar ik wat mee wilde doen, of die ik mooi vond. Bijvoorbeeld de titel: Tuin met geliefden. Het werk is een beetje pointillistisch en wat zoet. Bij deze titel vroeg ik me af: ‘wie zijn mijn geliefden in de tuin?’ Zo kwam ik bij een foto die ik afgelopen zomer in Zuid-Frankrijk heb gemaakt van een veld vol met tienduizenden over elkaar kruipende slakken. Het resultaat van een grote slakken-orgie. Als dat geen liefde in de tuin is…
De andere vormen in het werk is het silhouet van de winterpostelein uit de tuin, helaas hebben de tuinvrijwilligers deze weggehaald. Het leven van Vincent is ook tragisch, daarom nam ik ook deze winterpostelein op in dit werk. Zelfs de rand van het atelier waar de winterpostelein naast stond komt terug als een streep. De foto van de slakken komt uit Frankrijk waar Vincent de laatste jaren van zijn leven heeft gewoond. Het zijn kleine verbindingen die zo ontstaan.

Dat was met de titel: Vissersboten op het strand van Les Saintes-Maries-de-la-Mer. Als eerste logische stap ben ik van een kaart uitgegaan omdat dit het dichtst komt bij mijn eigen thematiek, en ik wilde iets met deze specifieke notendoppen doen omdat ze zo op bootjes lijken. Ooit heb ik deze doppen op een rommelmarkt gekocht en nu kan ik ze gebruiken. Het is voor het eerst dat ik 3D objecten en gevonden voorwerpen in mijn werk toelaat.
Het originele schilderij van Vincent vind ik een prachtig werk, maar er klopt iets niet aan. De boten hebben geen schaduw, net als in de Japanse prenten die hij gebruikte als inspiratiebron. Hij heeft ook een aquarel van dezelfde boot gemaakt waarin de boten sterk zijn omlijnd, wat ook Japans aandoet. In mijn versie heb ik de kaart de hoofdrol gegeven en heb ik de ‘zee’ van de kaart leeg gelaten, ook een Japanse invloed. Dat deel wil ik gebruiken om op te projecteren. De film moet ik nog wel monteren. Ik heb wel filmpjes hier gemaakt tijdens het verven van doeken en wil proberen of dit ook toegevoegde waarde heeft. Er zit iets moois in arbeid en tijd. Ik vind het daarom belangrijk dat je iets van het proces terugziet in het werk.

Ik werk als kunstenaar voornamelijk met textiel en verfstoffen. Ik heb nu van bovenaf een foto gemaakt van het verfbad waarin de doeken liggen gedurende het verven. Wat nieuw is, is dat ik die foto digitaal heb laten printen op katoen en heb verwerkt in een textiele kubus, waarvan de zijkanten zijn gemaakt van de geverfde stof. Het is mijn eerste driedimensionale werk.
In de presentatie van mijn werk in de galerie wil ik elementen van het proces terug laten komen door bijvoorbeeld speldjes in de stof te laten zitten. Ik vind het maken van het werk een belangrijk onderdeel van het concept, daarom wil ik mijn werk presenteren met een knipoog om zo aandacht voor het proces te vragen. Ik overweeg om de verfhandschoenen bij dit werk, met als titel Sterrennacht, te leggen. De handschoenen hebben een groot effect op de aanblik van het werk, en veranderen de betekenis. Ik moet er nog even over nadenken, al vind ik het wel een goede combinatie: het felle geel van de handschoenen en het diepe blauw van het verfbad. De combinatie geel en blauw komt ook overeen met de oorspronkelijke Sterrennacht van Vincent.

Ik heb een drieluik gemaakt met de titel: Korenveld onder onweerslucht. Dat is een dubbelzijdige quilt geworden. Dit is de eerste keer dat ik zoiets doe en het was een worsteling, echt heel lastig. Ik heb vaak delen los moeten halen en weer opnieuw in elkaar moeten zetten omdat het aan twee kanten moet kloppen. De stof komt van de kringloop, het zijn oude lakens die ik heb geverfd; zonde om daar nieuwe doeken voor te kopen als er goed materiaal te vinden is. In een matrasovertrek zit altijd een hoek gestikt, die ik open heb geknipt, en zo kwam er een hoek in de stof en kreeg mijn werk vanzelfsprekend die vorm. Ik vind het zo goed, ik wilde toch afstappen van het vierkante kader. De quilt komt zo in de galerie te hangen dat je ook de achterkant kunt zien waar ik een borduurwerk van een meisje heb toegevoegd, ook van de kringloop. Het gaat vooral om de kleuren die passen bij een ander deel van het drieluik; een pilvormig paneel waarop mijn weergave van een onweerslucht te zien is. Het derde deel is een stoffen collage van vormen en stiksels die ik voor het raam ga hangen, zo wordt het werk transparant en worden de lagen op een andere manier zichtbaar. Eigenlijk had ik deze al eerder gemaakt. Ik wilde er hier ook een maken, maar zoveel tijd is er nu ook weer niet dus ik vind dat het wel mag.

Ja, het is een superplek, met mooi licht, het is midden in het centrum en rustig, behalve dat er best veel mensen het liefst binnen zouden stappen dus ik doe ook wel eens de deur op slot. Van mij mogen mensen best kijken, het is niet voor iedereen vanzelfsprekend dat kunst ook gemaakt wordt en dat dit in een atelier plaatsvindt, maar ik moet ook kunnen werken. Wat vooral fijn is dat ik hier met niemand rekening hoef te houden. Ik ben een avondmens en kan nu lang doorwerken en als ik wakker word ga ik weer verder. Ik ben ook wel thuis geweest tussendoor, er zijn toch wel verplichtingen die ik niet kan stopzetten. Ik ben daarom ook aan wat kleinere werken begonnen die ik mee naar huis kan nemen om verder aan te werken zoals deze met de titel: Liggend vrouwelijk naakt. Hierbij ben ik met een foto van een zeekomkommer aan de slag gegaan. Ik heb uitgezocht of deze vrouwelijk is, dat is moeilijk te zien maar het bleek wel te kloppen. Hoe dan ook is de zeekomkommer een verwijzing naar het onderwerp omdat dit huidkleurige wezen dezelfde houding heeft aangenomen als de meer klassieke liggende vrouwelijke naakten.

De Judaspenning die aan de muur hangt ga ik niet tonen. Ik ben eraan begonnen omdat ik wilde schilderen, zoals Vincent, maar ik ben er gewoon niet goed in. Eigenlijk ben ik een beetje bang voor de eindeloze mogelijkheden van verf. Ik koos voor dit onderwerp omdat hij veel bloemen heeft geschilderd. Die werken hebben titels zoals: Distel, Zonnebloemen in vaas. Een makkelijk onderwerp om op door te gaan. Ik ben bezig met de irissen, omdat ik het een mooi schilderij vind en ik verder wil met het maken van driedimensionale werken dus maak ik ‘bloemen’ met glaskralen. Het is leuk omdat ik dit nooit eerder heb gedaan, maar ik ben wel een beetje zoekende. Wanneer is het goed en wanneer niet? Als ze niet op irissen lijken zijn ze eigenlijk het beste.

Ik wil graag goed werk leveren, maar hier hangt daar niet alles van af. Ik mag nu iets maken waarvan ik nog niet weet of ik ermee verder ga en dat is heel bevrijdend. Voor het eerst heb ik een manier gevonden om driedimensionaal te werken, dat lukte eerder niet. Ik heb gemerkt dat als ik een vorm opbouw vanuit het niets, dan wordt het ook niets. Deze keer heb ik met foto’s gewerkt die zijn ontstaan vanuit een ander concept als bij mijn gebruikelijke werk, waardoor de stap naar driedimensionaal ineens vanzelfsprekend was. Het voelt een beetje als valsspelen, maar het heeft gewoon een andere waarde. De presentatie speelt ook een rol, mijn Sterrennacht is gebaseerd op de vorm van de bak waarin de stof verf. Dat werk hoort daarom op de grond te staan, want zo is het ook tot stand gekomen. Als je ernaar kijkt op de muur is het iets anders. En, dat is ook heel belangrijk voor mij, de positie van dit werk is ook een verwijzing naar het proces. Het is vooral fijn dat dit werk veel sneller tot stand is gekomen. Ik zoek al langer naar een manier om ook snelle stappen te kunnen zetten. Dat is de ontdekking hier. Dit had ik niet verwacht, maar wel gevonden.

Esther van Rosmalen, mei 2023